Ben jij al een positief coachende leider of ouder?

Het boekje Positief Coachen, wat Wittenhorst aangeschaft heeft naar aanleiding van de tentoonstelling Dat Schiet Lekker op Zo! bij ons op de club, bevat veel tips. De voorstelling gaat over vader en zoon Sander die situaties uit het voetbal meemaken, vol met anekdotes, maar met een lach verteld. Over de wereld van coachen en je kind(eren) aanmoedigen. Enkele typeringen uit het boekje over coaches en ouders willen we graag met je delen. Weet dat verschillende afdelingen een boekje over Positief Coachen in bezit hebben en dat rouleert mocht je hier meer over willen weten. 

Gedrag van coaches en ouders 

Er zijn in de sport twee cruciale succesfactoren, plezier en zelfvertrouwen. Het gedrag van coaches en ouders die dat niet altijd in het vizier hebben. Het volgende gedrag wordt beschreven in het boekje Positief Coachen van Dat Schiet Lekker Op Zo!:

• Dreigen: "Ik ben de coach, jullie doen wat ik zeg. Want anders..."
• Kleineren: "Als de rest van het team het kan, moet jij dat ook kunnen."
• Pessimistisch zijn: "Jullie hebben al twee keer verloren op rij, ik ben benieuwd of deze week beter zal zijn."
• Resultaatgericht zijn: "Voor elke goal krijgen jullie een lolly."
• Vooral kijken naar wat niet goed gaat: "Deze jongen speelt niet over, dat weten we, maar we zullen het er mee moeten doen."

Wat voor coach ben jij?

Om een sportief sportklimaat te krijgen op de club zullen we ook naar verschillende coaching stijlen moeten kijken. Een coach is ook de leider die op zaterdag met je zoon of dochter mee gaat naar een uitwedstrijd. Wat voor coach ben jij? In het boekje komen de volgende 6 coachingstijlen terug.

• Het onzekere type: Iemand waar alles nog nieuw voor is, niet duidelijk is of nog geen keuzes kan maken.  (Vooral jonge) spelers worden hier onzeker van.
• De tiran: Een persoon die continu wat aan het roepen is. Die staat te 'blèren' langs de kant.  Als je dit vaak doet, zijn de gevolgen desastreus.
• De techneut: Een echte voetbalkenner, en dat ook zal laten horen. Alleen spelers weten vaak helemaal niet war die persoon het over heeft. 'Hoger spelen', 'Zakken', 'Omschakelen' zijn voorbeelden die echt de nodige uitleg nodig hebben. Veel sporters kunnen vlak voor een wedstrijd maar één ding onthouden.
• De pessimist: De spanning van een wedstrijd zorgt voor veel emotie, maar ook pessimisme. Dit soort coachinggedrag is goed te herkennen doordat deze focust op wat niet lukt.
• Het maatje van het team: Consequent en duidelijk zijn is belangrijk. Je hoeft niet de beste vriend te zijn van het team.
• De positieve coach: Een coachingstijl waarbij vooral gekeken wordt naar wat goed gaat. Die niet aanstuurt, maar delegeert naar spelers om vooral op eigen gedrag te letten en elkaar aan te spreken.

Wat voor type ouder ben jij?

Naast coaches zijn er ook verschillende soorten ouders (langs de lijn). Waar herken jij je in? Het boekje beschrijft 6 typische ouders (langs de lijn).

• De ongeïnteresseerde ouder: Geinteresseerde ouders is voor elk kind ongelofelijk belangrijk.  Mocht je ouders kennen die dat lastig vinden of 'Geen tijd' hebben. Blijf ongeïnteresseerde ouders er bij betrekken!
• De overkritische ouder: de ouder voor wie het nooit genoeg is. Waarom zijn ouders zo kritisch? Misschien omdat ze zichzelf terugzien als kind?
• De schreeuwende ouder: Die leeft fanatiek mee, maar heeft in alle emotie niet altijd door wat hij of zij precies doet en wat het effect is op zijn of haar kind(eren).
• De coachende ouder: Ouders die door eigen ervaring, of enthousiasme continu het team coachen vanaf de zijlijn. Je helpt de kinderen het beste als de rolverdeling helder is: De coach is de coach, de vader is de vader, de moeder is de moeder.
• De willen-winnen-ten-koste-van-alles ouder: Kinderen vinden winnen belangrijk, maar er iets dat ze nog veel belangrijker vinden. Dat is het proces. Bijzondere dingen met elkaar beleven, zien dat je beter wordt in iets.
• De positieve ouder: Die snapt dat plezier en zelfvertrouwen cruciaal zijn en kijkt dus vooral wat wél goed gaat. Ook hamert hij of zij niet continu op resultaten, maar laat het kind zelf nadenken wat hij zelf kan doen (in plaats van  wat het gevolg daarvan is).

TIP: Als je wilt coachen, coach om aan te moedigen, niet om te vertellen wat ze moeten doen zoals 'Scoren!', 'Pasen!'. Maar meer 'Kijk om je heen!', ' Je kunt het!', 'Doorzetten!', 'Ga door!'.

Wat vinden kinderen echt belangrijk

Hoewel winnen leuk blijft, gaat het - vooral bij de jeugdteams - daar helemaal niet om. Als je het kinderen zelf vraagt, dan geven ze uit onderzoek beschreven in het boek de volgende dingen aan:

• Genieten van het spelletje zelf. Bijvoorbeeld lekker achter de bal aanrennen.
• Plezier maken met elkaar. Je vrienden weer zien. Sociale contacten.
• Genieten van het beter worden. Een aantal maanden keihard trainen en dan iets kunnen wat je daarvoor nog niet kon. Ontwikkeling.

"Als je dit echt snapt, ga je anders communiceren met je kind", aldus Sander in de voorstelling. Iets lezen wat je raakt. Wat binnenkomt. Over wie je bent. Dat is niet makkelijk. Positief coachen is dat ook niet. Toch is kritisch kijken naar jouw rol en de rol van anderen op het veld als coach of ouder enorm zinvol voor het plezier en zelfvertrouwen van jouw zoon of dochter.  Het is ok als je nu dingen in jezelf of anderen herkend. We doen dit samen, dus als je ergens tegenaan loopt, geef dit bij de coördinatoren aan zodat we samen kunnen kijken hoe we jou hierbij kunnen helpen. We waarderen jouw betrokkenheid enorm en hopen dat je nog lang bij onze club behulpzaam mag zijn. Het boekje Positief Coachen rouleert in elk jeugdteam, dus vraag het daar ook zeker even na, als je meer hierover wilt weten.